Filips II
In deze tijd hadden enkele vorsten alle macht. Zij beslisten wat er gebeurde in hun gebied. Ze streden om de macht in Europa. Onze gebieden werden dikwijls door geweld geteisterd.
Vanaf Karel V regeerden altijd buitenlandse vorsten over onze gebieden. Onder Filips II, de zoon van Karel V, kwamen de Nederlanden in opstand tegen hun vorst. We noemen die oorlog de Tachtigjarige Oorlog (1568 - 1648).
Sindsdien zijn de Zuidelijke Nederlanden (ongeveer het huidige België en Luxemburg) en de Noordelijke Nederlanden (het huidige Nederland) van elkaar gescheiden.
Filips II kan je trouwens heel goed herkennen door zijn typische kin: heel zijn familie heeft zo'n vooruitstekende kin.
Vanaf Karel V regeerden altijd buitenlandse vorsten over onze gebieden. Onder Filips II, de zoon van Karel V, kwamen de Nederlanden in opstand tegen hun vorst. We noemen die oorlog de Tachtigjarige Oorlog (1568 - 1648).
Sindsdien zijn de Zuidelijke Nederlanden (ongeveer het huidige België en Luxemburg) en de Noordelijke Nederlanden (het huidige Nederland) van elkaar gescheiden.
Filips II kan je trouwens heel goed herkennen door zijn typische kin: heel zijn familie heeft zo'n vooruitstekende kin.
Marieke vertelt...
Onze boerderij is gisteravond overrompeld door vluchtelingen. Ze vroegen eten en wilden ervoor betalen. Het zijn vooral Antwerpenaars. Hun stad is veertien maanden belegerd door de Spaanse troepen van Filips II. De oorlog is naar het schijnt al 17 jaar bezig.
Mijn vader heeft hen voedsel verkocht. We mochten van mama niet spelen met de kinderen. Het zijn protestanten. Ze lezen wel de bijbel, maar zeggen dat de kerk overbodig is. Ze geloven ook niet in Maria. Mijn moeder noemt ze ketters.
Mijn vader hoopt dat ze snel verder trekken. Hij is bang dat de Spanjaarden anders wraak zullen nemen en de boerderij in brand zullen steken.
Filips II is vastberaden om de opstandelingen neer te slaan! Hij kan er niet tegen dat iemand niet gehoorzaamt. Hij laat al zijn tegenstanders verbranden of onthoofden. Mijn vader denkt dat het hem wel niet zal lukken om het noorden van de Nederlanden te heroveren.
Eén zaak is zeker: de adel, rijke burgerij en geestelijken hebben de macht en bepalen wat er gebeurt. Door de oorlog hebben wij - de gewone mensen - honger en miserie, zij niet! Hopelijk is de oorlog tegen de lente gedaan. Mijn vader wil immers een groot feest geven voor het huwelijk van mijn zus.
Mijn vader heeft hen voedsel verkocht. We mochten van mama niet spelen met de kinderen. Het zijn protestanten. Ze lezen wel de bijbel, maar zeggen dat de kerk overbodig is. Ze geloven ook niet in Maria. Mijn moeder noemt ze ketters.
Mijn vader hoopt dat ze snel verder trekken. Hij is bang dat de Spanjaarden anders wraak zullen nemen en de boerderij in brand zullen steken.
Filips II is vastberaden om de opstandelingen neer te slaan! Hij kan er niet tegen dat iemand niet gehoorzaamt. Hij laat al zijn tegenstanders verbranden of onthoofden. Mijn vader denkt dat het hem wel niet zal lukken om het noorden van de Nederlanden te heroveren.
Eén zaak is zeker: de adel, rijke burgerij en geestelijken hebben de macht en bepalen wat er gebeurt. Door de oorlog hebben wij - de gewone mensen - honger en miserie, zij niet! Hopelijk is de oorlog tegen de lente gedaan. Mijn vader wil immers een groot feest geven voor het huwelijk van mijn zus.
Opdracht
Bespreek de volgende vragen in je groep.
Vinden de ouders van Marieke het leuk dat de vluchtelingen bij hen verblijven? Waarom (niet)?
Zal de oorlog gedaan zijn, voor Mariekes zus trouwt?
Hoe weet je dat?
Herken jij je in het verhaal van Marieke?
Zou deze situatie ook nu nog kunnen voorvallen? Hoe dan?
Hoe zou jij reageren als er opeens vluchtelingen voor je deur staan?
Wat als je bang bent om zelf gestraft te worden?
Vinden de ouders van Marieke het leuk dat de vluchtelingen bij hen verblijven? Waarom (niet)?
Zal de oorlog gedaan zijn, voor Mariekes zus trouwt?
Hoe weet je dat?
Herken jij je in het verhaal van Marieke?
Zou deze situatie ook nu nog kunnen voorvallen? Hoe dan?
Hoe zou jij reageren als er opeens vluchtelingen voor je deur staan?
Wat als je bang bent om zelf gestraft te worden?
Vreemde heersers
Karel V
Op 24 februari 1500 werd met kanonschoten en klokgelui de geboorte van Karel V bekendgemaakt. Niemand kon toen voorspellen dat de kleine Gentenaar ooit zou regeren over een rijk 'waar de zon nooit ondergaat'.
Op zijn vijftiende werd hij vorst over de Nederlanden, op zijn zestiende koning van Spanje en op zijn negentiende keizer van het Duitse Rijk. De Franse koning, Frans I, verzette zich fel, zodat keizer Karel V niet heel West-Europa kon veroveren.
Als koning van Spanje was hij heerser over Amerika, maar hij is daar nooit geweest.
Hij regeerde van 1515 tot 1555 over onze streken.
Op zijn vijftiende werd hij vorst over de Nederlanden, op zijn zestiende koning van Spanje en op zijn negentiende keizer van het Duitse Rijk. De Franse koning, Frans I, verzette zich fel, zodat keizer Karel V niet heel West-Europa kon veroveren.
Als koning van Spanje was hij heerser over Amerika, maar hij is daar nooit geweest.
Hij regeerde van 1515 tot 1555 over onze streken.
Albrecht en Isabella
Albrecht en Isabella regeerden van 1598 tot 1621 over onze streken.
Isabella kreeg het bestuur over de Nederlanden als bruidschat van haar vader Filips II.
Zij slaagden er niet in om het opstandige noorden (het huidige Nederland) terug te verenigen met het zuiden (ongeveer het huidige België en Luxemburg).
Het koppel kreeg geen kinderen, waardoor de Zuidelijke Nederlanden na hun dood onder Spaans gezag bleven.
Maria Theresia van Oostenrijk
Maria Theresia van Oostenrijk regeerde als eerste vrouw over de gebieden van de Oostenrijkse Habsburgers. Op dat moment behoorden onze gebieden tot de Oostenrijkse gebieden.
In haar naam regeerde Karel van Lotharingen vanuit Brussel over onze gebieden.
De Nederlanden kenden onder haar bewind voorspoed.
Maria Theresia van Oostenrijk regeerde van 1740 tot 1780 over onze streken.
Opdracht
Neem blz. 59 in je leerwerkboek erbij en duid de gevraagde elementen aan:
- De regeerperiode van Karel V (roodgekleurd)
- De regeerperiode van de Spaanse vorsten in het algemeen: 1555 - 1714 (blauwgekleurd)
- De regeerperiode van de Oostenrijkse vorsten in het algemeen: 1714 - 1794 (groengekleurd)
- De regeerperiode van Albrecht en Isabella (zwarte lijn met 'A&E')
- De regeerperiode van Maria Theresia van Oostenrijk (zwarte lijn met 'MT')
- De regeerperiode van Karel V (roodgekleurd)
- De regeerperiode van de Spaanse vorsten in het algemeen: 1555 - 1714 (blauwgekleurd)
- De regeerperiode van de Oostenrijkse vorsten in het algemeen: 1714 - 1794 (groengekleurd)
- De regeerperiode van Albrecht en Isabella (zwarte lijn met 'A&E')
- De regeerperiode van Maria Theresia van Oostenrijk (zwarte lijn met 'MT')